Crowdfunding in Frankrijk is snel gegroeid en biedt particuliere beleggers spannende nieuwe mogelijkheden 📈. In dit rapport onderzoeken we de Franse markt voor crowdfunding - de omvang, de belangrijkste trends en de platforms die de groei stimuleren. We leggen uit hoe crowdfunding in Frankrijk werkt, schetsen het juridische kader dat investeerders beschermt en belichten verschillende financieringsmodellen (aandelen, onroerend goed, lenen, donatie, beloningen, etc.).
Het rapport legt de nadruk op Frankrijk crowdfunding, Franse crowdfundingplatforms, crowdlending Frankrijk, equity crowdfunding Frankrijk en verwante trefwoorden om het potentieel van de markt aan te tonen. Lezers zullen meer te weten komen over financieringsvolumes, groeisectoren, belangrijke regelgeving (waaronder naleving van het ECSP) en - het belangrijkste - welke Franse platforms beschikbaar zijn en wat ze allemaal aanbieden.
Frankrijk is een toonaangevende Europese hub voor crowdfunding. In 2022 haalden Franse platforms een recordbedrag van €1,02 miljard op (voor alle modellen) - een stijging van 62% ten opzichte van 2021 . Het grootste deel hiervan is opgehaald via leningen. Volgens ESMA heeft Frankrijk (met 30 aanbieders) in 2023 meer financiering opgehaald dan enig ander EU-land . De groei is onlangs echter vertraagd: De instroom in 2023 was lager dan in 2022 (in de eerste helft van 2024 werd ~€830M aangetrokken, vergeleken met € 1.023M in H1 2023francefintech.org). Dit weerspiegelt de hogere rentetarieven en de grotere economische voorzichtigheid.
Vastgoedprojecten domineren Franse crowdfunding. In H1 2024 waren vastgoedinvesteringen goed voor ongeveer 55% van het totale crowdfundingvolume. In de periode 2017-2022 nam crowdfunding in de vastgoedsector een hoge vlucht van €66,5M tot €1,289B (alvorens af te koelen tot €1,026B in 2023) . Hernieuwbare energie (zon, wind, waterkracht) is een andere grote sector: Franse platforms hebben honderden miljoenen vrijgemaakt voor projecten op het gebied van schone energie. Vastgoed en groene energie waren samen goed voor ongeveer driekwart van de Franse crowdlendingvolumes in 2020 . Andere belangrijke gebieden zijn digitale startups en KMO's (via equity crowdfunding), culturele en sociale initiatieven, en in toenemende mate boerderij- en ambachtelijke projecten.
Het Franse fintech-ecosysteem is volwassen: er zijn tientallen platforms actief op het gebied van aandelen-, schuld- en vastgoedfinanciering. Veel grote Franse platforms bieden zelfs meerdere modellen aan op één site (aandelen, crowdlending, vastgoed, enz.) om meer investeerders aan te trekken . WiSEED (opgericht in 2009) biedt bijvoorbeeld aandelen, leningen en groene projecten aan; Anaxago houdt zich bezig met vastgoed en startup equity; Tudigo en Lita.co combineren aandelen en leningen voor lokale bedrijven en impact ventures. Crowdfunding op basis van donaties en beloningen (via platforms als KissKissBankBank en Ulule) blijft ook populair voor creatieve en gemeenschapsprojecten.
Recente ontwikkelingen onderstrepen de omvang en het momentum van de markt. Klimaatbewust investeren is in opkomst: het Lendopolis-platform van BPCE heeft bijvoorbeeld meer dan €218M gefinancierd voor groene energie- en vastgoedprojecten . Spraakmakende exits zoals de overname van crowdlender voor hernieuwbare energie Lumo door Société Générale (2018) wijzen op mainstream interesse . De COVID-19 crisis zorgde voor een korte stijging van door de staat gegarandeerde bedrijfsleningen, maar deze vormen een klein deel van de crowdfunding. Kortom, Frankrijk biedt een levendig crowdfundinglandschap, met een robuust groeipotentieel voor slimme particuliere investeerders die verder kijken dan het traditionele bankieren. 😊
Crowdfunding in Frankrijk is streng gereguleerd om investeerders te beschermen. Sinds november 2021 heeft Frankrijk de EU Crowdfunding Service Providers (ECSP) Verordening aangenomen. Alle Franse platforms die leners en leners aan elkaar koppelen of effecten plaatsen (leningen, obligaties, aandelen) moeten een Crowdfunding Service Provider (CSP) licentie verkrijgen van de Autorité des Marchés Financiers (AMF) . In de praktijk registreren platforms zich bij de AMF (en geven ACPR toezicht voor kredietactiviteiten) om legaal te kunnen opereren. Crowdfunding zonder vergunning is een strafbaar feit (onder artikelen L573-12 van de Monetary & Financial Code).
Volgens de Franse wet is elk crowdfundingaanbod beperkt tot €5 miljoen per project per jaar . Platforms moeten duidelijke risicowaarschuwingen en projectinformatie geven. Aandelenprojecten vallen onder toezicht van de AMF (met regels voor het doorgeven van klantenorders), en voor kredietprojecten is goedkeuring van de AMF en ACPR vereist . Regels ter bescherming van investeerders omvatten geschiktheidscontroles en waarschuwingen voor risicovolle investeringen; kleine investeerders wordt bijvoorbeeld vaak geadviseerd om niet meer dan 10% van hun nettowaarde in illiquide crowdfundingactiva te steken. Er zijn ook genereuze belastingprikkels: aandeleninvesteringen in in aanmerking komende Franse KMO's kunnen in aanmerking komen voor een IR-PME-inkomstenbelastingvermindering (tot 30-50% van het geïnvesteerde bedrag voor ingezeten investeerders) en kunnen worden aangehouden op een fiscaal voordelige PEA-PME-rekening. Ook leningen aan milieuvriendelijke projecten kunnen onder bepaalde voorwaarden belastingvrij zijn.
Belangrijke wettelijke mijlpalen zijn onder andere het besluit van 22 december 2021 en het decreet van 1 februari 2022, die de Franse regels hebben aangepast aan ECSP. Hiermee werden de oude regelingen voor "crowdfunding-adviseurs" en minibonds afgeschaft en werd verduidelijkt dat vanaf 10 november 2023 alleen platforms met een CSP-vergunning actief zijn op . De ACPR houdt nu toezicht op de technische aspecten van het faciliteren van leningen.
De sector is georganiseerd door verenigingen. Financement Participatif France (FPF) is de belangrijkste beroepsvereniging. FPF (opgericht in 2012) heeft ongeveer 150 leden - ongeveer 70 platforms plus dienstverleners en banken . FPF lobbyt op het gebied van regelgeving en promoot best practices. Er zijn ook algemene fintech-groepen zoals France FinTech, maar FPF is de gespecialiseerde organisatie voor crowdfunding. Samenvattend kan worden gezegd dat het robuuste Franse regelgevingskader (toezicht door AMF/ACPR, ECSP-licenties, bescherming van investeerders) tot de strengste van Europa behoort, waardoor zowel particuliere investeerders als projectoprichters duidelijke regels en waarborgen hebben.
Wat het is: Bij equity crowdfunding kopen investeerders aandelen (of converteerbare instrumenten) in privébedrijven. In Frankrijk betekent dit meestal de financiering van jonge startups en kleine KMO's die groeikapitaal nodig hebben. Voor investeerders biedt het potentieel hoge rendementen (via eventuele exits) plus belastingvoordelen, maar ook een hoog risico en lange lock-in periodes. Equity crowdfunding is nog steeds een kleiner deel van de markt (vaak 5-10%), maar het is gestaag gegroeid.
Trends/Specifiek: Franse equity crowdfunding is opgestart door de genereuze belastingvoordelen voor PME-investeringen. Grote platforms controleren startups zorgvuldig en accepteren misschien 1% van de aanvragers (en beschermen zo investeerders). Investeringen beginnen meestal rond €100-€1.000 om retailparticipatie aan te moedigen . Typisch gefinancierde sectoren zijn onder andere fintech, biotech, groene technologie, SaaS en in toenemende mate sociale ondernemingen. Opvallende trends: co-investering met durfkapitaal (zodat kleinere investeerders dezelfde deals kunnen steunen als professionals), en meer crowd-investering in sociale/groene ondernemingen (via "impact"-platforms).
Belangrijkste platforms:
Elk platform screent kansen grondig. Sowefund beoordeelt bijvoorbeeld ~100 startups voor elke startup die het steunt , zodat alleen de sterkste deals investeerders bereiken. Er is geen gegarandeerd rendement - dit zijn weddenschappen met een hoog risico en een hoge beloning. Investeerders moeten bereid zijn om jarenlang geld vast te leggen met de kans op totaal verlies. Toch verbindt equity crowdfunding gewone Fransen met de potentiële voordelen van een succesvolle startup (plus de voldoening van "het financieren van de toekomst van innovatie").
Wat het is: Met crowdfunding voor onroerend goed kunnen investeerders geld bij elkaar leggen om ontwikkelings- of renovatieprojecten te financieren. Meestal verstrekken investeerders leningen of obligaties aan vastgoedontwikkelaars (soms aandelen in SPV's voor vastgoed). Rente of winst wordt betaald als vast inkomen of als meerwaarde wanneer het vastgoed wordt verkocht. In Frankrijk is dit het grootste crowdfundingsegment.
Trends/Specifieke kenmerken: Franse crowdfunding voor vastgoed is geëxplodeerd van 2017 tot 2022, met €1,289B geïnvesteerd alleen al in 2022 . Omdat projecten tastbaar zijn (appartementen, kantoren, hotels), zien Franse investeerders het als een vertrouwde beleggingscategorie. De stijgende rente heeft de vraag echter vertraagd; de instroom in 2023 daalde tot ~€1,0 miljard . Rendementen zijn vaak gericht op 6-12% per jaar. Volgens AMF is het aantal vertragingen de laatste tijd toegenomen (ongeveer 30% van de actieve projecten lag begin 2024 achter op schema ), dus beleggers letten nu meer op de staat van dienst van projecten.
Belangrijkste platforms:
Elk van deze platforms screent projecten door middel van due diligence. Investeerders houden rekening met onderpand (ingebouwde garanties of voorverkopen), de staat van dienst van de sponsor en de tijdlijn. Rendementen kunnen bestaan uit vaste couponrente of winstdeling. Let op: crowdfunding voor onroerend goed in Frankrijk is vaak gestructureerd als "emprunts obligataires" (obligatieleningen), niet als direct aandeelhouderschap. Investeerders moeten rekening houden met enige illiquiditeit (projecten kunnen 12-36 maanden duren). Toch biedt vastgoed crowdfunding een manier om delen van Franse vastgoedprojecten te bezitten met een relatief laag kapitaal en aantrekkelijke rendementen.
Wat het is: Crowdlending (zakelijke leningen) platforms verbinden individuele investeerders met leningen voor kleine en middelgrote ondernemingen. Franse ondernemers gebruiken deze leningen voor investeringen of werkkapitaal, en investeerders ontvangen rente. Dit is een dominante categorie op de Franse markt.
Trends/Specifieke kenmerken: De typische crowdlending investering is een obligatie of lening met vaste rente (min. investering vaak €20-€1.000). De meeste leningen hebben een looptijd van 1-5 jaar. In Frankrijk hebben veel leenplatforms een focus: sommige lenen specifiek aan groene energieprojecten, andere aan horeca of lokale MKB-bedrijven. De kredietverlening aan het mkb groeide sterk tot 2022, maar vlakte daarna af. Er zijn wanbetalingen, maar platforms verstrekken vaak leningen aan kleine en middelgrote ondernemingen. Er zijn wanbetalingen, maar platforms bieden vaak terugkoop- of verzekeringsmechanismen. Sectortrends: duurzame projecten (energie, efficiëntie) zijn populair vanwege de sociale aantrekkingskracht en vaak belastingvoordelen; traditionele sectoren (bouw, diensten) lenen ook via deze platforms.
Belangrijkste platforms:
Samengevat stellen Franse crowdlending-platforms voor KMO's elke volwassen EU/Zwitserse/Canadese investeerder in staat om bedrijfsleningen vanaf tientallen euro's te financieren. Ze hebben meestal ECSP-licentienummers (bijv. het ACPR-nummer van oktober [36†L113-L121]). Deze platforms worden gecontroleerd door de AMF/ACPR, dus ze moeten risicotabellen publiceren en mogen geen onrealistisch hoge rendementen beloven. De rendementen op leningen liggen vaak een paar procent boven de bankrente. Voor particuliere beleggers bieden deze platforms portefeuillespreiding weg van bankdeposito's.
Franse Peer-to-Peer leningen (particuliere leners)
Deze sector is nu relatief klein in Frankrijk. Het omvatte ooit persoonlijke leningen via P2P-netwerken, maar de Franse regelgeving en marktveranderingen hebben ervoor gezorgd dat consumptieve leningen grotendeels zijn ondergebracht bij gereguleerde kredietbedrijven. Het bekendste vroege voorbeeld was Younited Credit (voorheen Prêt d'Union), dat online persoonlijke leningen faciliteerde. Younited werkt nu als een gelicentieerde kredietverstrekker/fintech, niet als een peer-to-peer marktplaats.
Vandaag de dag zijn pure P2P-leningen aan particulieren zeldzaam in Frankrijk. Elk platform dat dit doet heeft een AMF/ACPR-licentie nodig en moet zich registreren als kredietverstrekker. Er zijn een paar gemeenschapsgerichte kredietverstrekkers voor particulieren (bijv. Credit.fr richt zich op overheidsprojecten), maar de meeste consumentenkredieten worden verstrekt door banken of gelicentieerde fintechs.
In tegenstelling tot het VK of de VS hebben Franse particuliere beleggers dus niet veel directe P2P persoonlijke leenopties; de belangrijkste mogelijkheden voor alledaagse kredietverstrekkers zijn de MKB/zakelijke leenplatforms (zoals hierboven) en investeringsleningen (die worden behandeld onder crowdlending).
Wat het is: Dit model werft fondsen door middel van donaties (geen financiële tegenprestatie) voor liefdadigheids-, culturele of gemeenschapsprojecten. Het spreekt mensen aan die een goed doel of een creatief idee willen steunen in plaats van geld te verdienen. Donateurs kunnen kleine niet-monetaire beloningen ontvangen (bijv. dankbetuigingen, kopieën van een voltooid werk), maar meestal geen winstdeling.
Trends/Specifieke kenmerken: Crowdfunding voor donaties is erg populair in Frankrijk, vooral voor culturele, artistieke, sociale en educatieve projecten. Frankrijk heeft een sterke maatschappelijke betrokkenheid op deze gebieden. Platforms werken vaak samen met kunstorganisaties, scholen, non-profits en lokale initiatieven. De campagnedoelstellingen variëren van een paar duizend euro (schoolexpedities, gemeenschapstuinen) tot miljoenen (filmfestivals, musea). Dit model zag een aanzienlijke groei tijdens COVID toen veel goede doelen online financiering zochten. De belastingwetgeving moedigt het ook aan: donaties aan goedgekeurde goede doelen/verenigingen zijn fiscaal aftrekbaar voor donateurs.
Belangrijkste platforms:
Franse donatieplatforms vereisen eenvoudige KYC voor fondsenwervers; donoren ontvangen geen financieel rendement, dus de wettelijke regels zijn lichter dan voor beleggingssites. De AMF/ACPR houdt echter nog steeds toezicht op elk gebruik van hun online tool. Voor particuliere deelnemers betekent crowdfunding in de vorm van donaties geven aan doelen waarin ze geloven. De "beloning" kan een welgemeend bedankje zijn, een handgemaakt product of de voldoening van het helpen van een gemeenschapsproject.
Wat het is: Reward crowdfunding lijkt op donatie crowdfunding, maar backers ontvangen tastbare beloningen (meestal producten of diensten) voor hun bijdragen. Denk aan Kickstarter/Indiegogo: je financiert de pre-productie van een gadget, album, film of game en in ruil daarvoor krijg je het eindproduct of een exclusief extraatje. Het is een hybride van commercie en crowdfunding.
Trends/Specifiek: Frankrijk heeft een levendige beloningscrowdfunding voor creatieve industrieën. Muziek, film, videogames, technische gadgets en ambachtelijke producten maken er vaak gebruik van. Het succes hangt vaak af van viraliteit en steun van de gemeenschap. Dit model heeft een hoge vlucht genomen met wereldwijde platforms, maar Frankrijk heeft zijn eigen leiders. Belangrijk is dat de nieuwe Europese regels (ECSP) geen regels bevatten voor pure beloning (aangezien er geen financiële activa worden uitgewisseld). Het is in wezen een platform voor retailtransacties.
Belangrijkste platforms:
Voor particuliere investeerders gaat het bij reward crowdfunding minder om investeren en meer om commercie/liefdadigheid. Mensen "steunen" projecten om coole nieuwe producten te ontvangen, een artiest te steunen of een goed doel te steunen. Er wordt geen winst verwacht en er is geen risico op verlies, maar donateurs moeten erop vertrouwen dat de maker levert wat hij belooft. Platforms publiceren meestal een "succespercentage" van projecten, maar backers vertrouwen op projectbeschrijvingen en updates.
Naast de hoofdcategorieën heeft Frankrijk platforms voor nichemarkten waar de Franse cultuur of expertise sterk is. Deze gespecialiseerde platforms combineren vaak elementen van andere modellen (bijv. eigen vermogen of leningen), maar richten zich op een thema.
Frankrijk loopt voorop in crowdfunding voor schone energie. De nadruk ligt op de cofinanciering van de energietransitie:
Deze sector spreekt investeerders aan die de Franse cultuur en kunst willen steunen. Ze verwachten misschien geen financieel rendement, maar soms werken platforms samen met banken om kleine vastrentende obligaties te verstrekken voor culturele projecten (de campagne "La France a un incroyable talent" van M6 bood onlangs obligaties aan via Anaxago).
De culinaire en agrarische tradities van Frankrijk hebben geleid tot verschillende platforms:
Dergelijke gespecialiseerde platforms laten aanhangers van "terroir" en duurzaamheid geld kanaliseren naar projecten waar ze om geven. Naast het potentiële rendement (sommige agri-leningen betalen bijvoorbeeld 3-5% rente), zijn donateurs er trots op dat ze biologische boerderijen of regionaal erfgoed steunen.
Kortom, buiten de brede categorieën hierboven, bestrijken Franse crowdfundingplatforms bijna elke sector - je kunt een website vinden voor energieleningen, een site voor dorpspersen en alles daartussenin. De diversiteit van het ecosysteem betekent dat particuliere investeerders zich kunnen richten op gebieden die aansluiten bij hun interesses, waarden en risicobereidheid.